Yıldırım Bayezid’in Nijerli torunları

Osmanlı’nın Afrika kıtasında ulaştığı en uzak nokta olan Fizan’ın güney kesiminde bulunan Agadez Sultanlığı, Osmanlı kültürünü yaşatıyor.

Agadez’e bağlı İstanbulewa şehrinde halen Osmanlı sancağı dalgalanırken, bölge sultanlık sistemi ile yönetiliyor. Bölgede hâkim olan genel kanıya göre, Agadez’i yöneten Sultan İbrahim Umaru Yıldırım Bayezid Han’ın soyundan geliyor.

Nijer’de Osmanlı izleri

Osmanlı 1500’lerde önce Kuzey Afrika olmak üzere yavaş yavaş sahra altı Afrika’ya geliyor. Ancak bunun öncesinde Nijer’de Osmanlı padişahının izleri mevcut. Kuzeyde bulunan Agadez Bölgesi’ndeki kavimlerin çoğu Tuareg olmak üzere, kavimlerin daha 1400’ün başında 4-5 kabilenin Osmanlı padişahının huzuruna çıkıp, kendilerini yönetecek bir şef istemeleriyle başlıyor.

Rivayet;

Rivayete göre, Yıldırım Bayezid bir Afrikalı cariyesinden olma oğlunu bu bölgeye yolluyor. Gönderilen zatın adı da Yunus… Yunus Sultan buraya geliyor ve bugün Agadez Sultanlığı denen ilk sultanlığı kuruyor.”

Afrika’nın İstanbulluları

Bölgede bugün de sürdürülen Agadez Sultanlığı soyundan gelenlere yerel dilde “İstanbul’dan gelen” manasında ‘İstanbulewa’ deniyor. Bu bölge tarih boyunca hem kültürel hem de siyasi anlamda bölgenin ayrıcalıklı gruplarından biri olmayı sürdürüyor. Bugün Agadez’de her Cuma namazında hutbede Osmanlı padişahlarının isimleri yad ediliyor. Agadez’de Trablus Savaşı’nda terk etmek zorunda kaldığımız Osmanlı kalelerimiz var.

Osmanlı Sancağı Dalgalanıyor.

Tuareqgler’in başkenti, Sahra Çölü’nün ortasındaki Agadez ya da diğer adıyla İstanbulewa… İstanbul’a 5000 km uzaklıktaki Tuaregler kendilerine Osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazıt’ın torunu olarak görüyorlar. Bölgede hâkim olan genel kanıya göre, Agadez’i yöneten Sultan İbrahim Umaru Yıldırım Bayezid Han’ın soyundan geliyor. Beyazıt’ın, oğlu Yunus’u bölgeye vali atamasından sonra kendilerine ‘İstanbul’dan gelenler anlamında ‘İstanbuleva’ diyen Nijerliler, Türkleri bağrına basıyor. İstanbulewa kentinde Osmanlı sancağı dalgalanıyor.

İstanbuleva’da yaşayan Tuareg halkının Türklerin kültür bağlarıyla büyük bir benzerlik gösteriyor. Kadınlarındaki giyim tarzı Türkmen giyim tarzına çok benziyor. Erkeklerin oyunları Kafkas oyunlarının bir kopyası gibi… Ayrıca müzikleri Kafkas ve Kızılderili müziğini andırıyor. Sonuç olarak Türk kavmi Tuaregler’de hem Akdeniz hem Asya kültürü özellikleri görülüyor. Nijer’deki Türk soyundan gelen halk, 3 Ağustos’ta kutladıkları bağımsızlık gününü, Türkiye’den getirilen fidanlarla yeşertilmiş dostluk parkında kutluyorlar.